top of page
Search

Bedenimiz de Konuşur

Begum Makinacı

Duyguları nerede hissederiz?

Beynimizde mi? Kalbimizde mi? Vücudumuzda mı?


Duygular çoğunlukla önce bedende hissedilir. Çok sevdiğiniz ve uzun zamandır görmediğiniz bir arkadaşınızla buluşmak için yolda gidiyorsunuz. Yaklaştıkça heyecanla kalbinizin hızlı hızlı attığını fark edin. Öte yandan bir iş görüşmesine gittiğinizi ve beklerken kaslarınızın gerginliğini ve ellerinizin terlediğini fark edin.

Duygular kardiyovasküler sistemimizi, kas-iskelet sistemimizi, nöroendokrin sistemimizi ve otonom sinir sistemimizi uygun şekilde aktive ederek bizi çevreden gelebilecek olan zorluklara karşı hazır hale getirir (1). Korkudan kaskatı kesilmek, mutluluktan havalara uçmak, heyecandan dili tutulmak gibi deyimler, duygular ile bedensel duyumsamalar arasındaki bağlantının günlük dile yansımalarıdır.


Kardiyovasküler, kas-iskelet, nöroendokrin, otonom sinir sistemlerinde ortaya çıkan değişimlerin yarattığı bedensel duyumlar, insanlarda kişiye özgü duyguların oluşumunu tetikler. Bu öznel duygular da kişinin etrafında olup bitenlere karşı uygun davranışlar üretmesine yardımcı olur.

Öfke, korku, mutluluk gibi çok çeşitli duyguların vücudun hangi bölgesinde nasıl bir duyumsama yaptığının haritası çıkartılabilir mi? Bu bilim dünyasının henüz üzerinde uzlaşmaya varmamış olduğu bir soru. Bedensel duyumsamalar kimi zaman bazı ortak yanlar içerse de, kişiden kişiye değişiklikler de gösterdiğini görüyoruz. Yine de bedene kulak vermek o anda ne hissettiğimiz konusunda ipuçları bulmamızı sağlayacaktır.

Aşağıda bilimsel olarak kanıtlanmamış, ancak size ipucu verebileceğini düşündüğümüz bir liste bulacaksınız. Bu duygular ve bedeninizde ortaya çıkarıyor olabileceği duyumsamalardan bazıları size tanıdık gelebilir:


Öfke

Sıkılmış yumruklar

Güm güm atan bir kalp

Ateş basması

Kan beynine çıkıyor hissi

Şakakların zonklaması

Vücudun gerilmesi

Sıkılmış dişler ve çene

Titreme, ürperme

Baş ağrısı

Ter basması


Endişe

Kalp atışının hızlanması veya yavaşlaması

Kalbin güm güm atması veya ritminin bozulması

Boynun, omuzların ve çenenin gerilmesi

Avuçların terlemesi

Kaçıp gitme isteği

Midede rahatsızlık

Nefesin sıkışması /zor nefes almak

Yüzün kızarması

Başdönmesi/sersemlik

Göğüste bir ağırlık


Korku

Midede kelebekler

Nefesin kesilmesi

Ağızda kuruma

Gerilmiş yüz kasları

Mide bulantısı / karın ağrısı


Üzüntü

Göğüste ve karında boş bir his/boşluk hissi

Boğazda bir yumru

Ağrı

Ağlama hissi

Göğüs daralması/göğsün daralması


Utanç

Başkalarının gözüne bakamamak

Mide bulantısı / karın ağrısı

Göğüste bir ağırlık

Küçülmek ve görünmez olmayı istemek

Vücut sıcaklığının artması


1. Levenson, R. W., Ekman, P., Campos, J. J., Davidson, R. J., & de Waal, F. B. M. (2003). Blood, sweat, and fears: the autonomic architecture of emotion. Emotions inside out: 130 years after Darwin's: The expression of the emotions in man and animals.


2,085 views0 comments

Recent Posts

See All

Comentarios


bottom of page